Hukuki Terimler Sözlüğü
Hukuki jargonu anlamanıza yardımcı olmak için 50+ hukuki terimi alfabetik sırayla düzenledik. Arama yapabilir, favorilerinize ekleyebilir ve paylaşabilirsiniz.
Alfabetik Gezinme
Hukuk Alanına Göre Filtrele
55 terim bulundu
A Harfi
Adli Tıp
Tıp bilgisinin hukuki olaylara uygulanması dalıdır. Suç olaylarında ölüm nedeni, yaralama şekli gibi konularda bilirkişi raporu hazırlanır.
Alacak
Bir kimsenin başka bir kimseden para veya başka bir şey isteme hakkıdır. Borçlunun borçluya karşı sahip olduğu haktır.
Anlaşmalı Boşanma
Eşlerin boşanma ve boşanmanın sonuçları konusunda anlaştıkları boşanma türüdür. Mahkeme sadece anlaşmanın geçerliliğini kontrol eder.
B Harfi
Beraat
Sanığın suçsuzluğuna karar verilmesidir. Mahkeme, sanığın suçu işlemediğine kanaat getirdiğinde beraat kararı verir.
Bilirkişi
Mahkemenin sahip olmadığı teknik bilgi gereken konularda görüş bildiren uzman kişilerdir. Tıp, mühendislik, muhasebe gibi alanlarda görev alırlar.
C Harfi
Ceza Muhakemesi
Suç işlendiği iddiasıyla başlayan ve mahkeme kararıyla sonuçlanan yargılama sürecidir. Soruşturma ve kovuşturma aşamalarından oluşur.
D Harfi
Dava
Bir hakkın korunması veya bir uyuşmazlığın çözülmesi için mahkemeye başvurulmasıdır. Hukuk davası ve ceza davası olarak ikiye ayrılır.
Delil
Mahkemede ispat edilen olayları kanıtlamaya yarayan araçlardır. Tanık, belge, bilirkişi raporu, keşif gibi türleri vardır.
E Harfi
Edinilmiş Mal
Evlilik birliği süresince eşlerin çalışarak veya birikimleriyle elde ettikleri mallardır. Boşanma durumunda yarı yarıya paylaşılır.
Emsal Karar
Yargıtay'ın aynı konularda daha önce verdiği kararlarıdır. Alt derece mahkemeleri için yol gösterici nitelik taşır.
Evlilik Sözleşmesi
Eşlerin evlilik öncesi veya sonrası mal rejimi ve diğer hususları düzenledikleri sözleşmedir. Noter huzurunda yapılması gerekir.
F Harfi
Fesih
Bir sözleşmenin geçmişe etkili olarak sona erdirilmesidir. Sözleşme hiç yapılmamış gibi sonuç doğurur.
Franchise
Franchisor'un ticari markasını ve know-how'ını franchisee'ye belirli bedel karşılığında kullandırmasıdır.
G Harfi
Garanti
Satılan malın belirli bir süre ayıpsız kalması için satıcının verdiği güvencedir. Yasal garanti ve ticari garanti olmak üzere ikiye ayrılır.
Gıyabi Karar
Taraflardan birinin mahkemeye gelmemesi halinde verilen karardır. Yokluğunda karar verilen taraf, belirli süre içinde itiraz edebilir.
H Harfi
Haciz
Borçlunun mallarına el konularak satışa çıkarılması işlemidir. İcra müdürlüğü tarafından gerçekleştirilir.
Hukuki Dinlenilme Hakkı
Her kimsenin kendisini ilgilendiren konularda görüşünü açıklayabilme hakkıdır. Adil yargılanma hakkının temel unsurlarından biridir.
K Harfi
Kabahat
Suçtan daha hafif fiillerdir. Para cezası ile cezalandırılır ve sabıka kaydı oluşturmaz. Trafik ihlalleri örnek verilebilir.
Kefalet
Borçlunun borcunu ödememesi halinde kefilin bu borcu ödemesini üstlenmesidir. Adi kefalet ve müteselsil kefalet türleri vardır.
Kesin Hüküm
Artık itiraz edilemeyen, değiştirilemez hale gelmiş mahkeme kararıdır. Aynı konu hakkında tekrar dava açılamaz.
Konkordato
Mali durumu bozulan borçlunun alacaklıları ile anlaşarak borçlarını yeniden yapılandırmasıdır.
L Harfi
Lehtar
Bir sözleşme veya tasarruftan yarar sağlayacak olan kişidir. Özellikle sigorta poliçelerinde kullanılan terimdir.
M Harfi
Manevi Tazminat
Kişinin onur, şeref ve saygınlığının zedelenmesi durumunda talep edilen para cezasıdır. Maddi zarar olmasa da istenebilir.
Mobbing
İşyerinde sistematik olarak yapılan psikolojik tacizdir. Dışlama, aşağılama, iş vermeme gibi davranışları içerir.
Müdafi
Sanığın ceza davasında hukuki yardım alan avukatıdır. Zorunlu müdafilik hallerde mahkeme tarafından atanır.
Müteselsil Borç
Birden fazla borçlunun aynı borçtan tümüyle sorumlu olmasıdır. Alacaklı, borçluların herhangi birinden tüm borcunu isteyebilir.
N Harfi
Nafaka
Eşin veya çocuğun geçimi için ödenen paradır. Yoksulluk nafakası ve iştirak nafakası olmak üzere iki türü vardır.
Noter
Kanunun gösterdiği işleri yapan, belgeleri düzenleyen ve onaylayan kamu görevlisidir. Kamu güvenini haiz belgeler düzenler.
O Harfi
Ortaklık
İki veya daha fazla kişinin ortak amaç için bir araya gelerek kurdukları hukuki birlik. Adi ortaklık, ticaret şirketleri gibi türleri vardır.
P Harfi
Poliçe
Sigorta sözleşmesinin yazılı belgesidir. Sigorta şirketi ile sigortalı arasındaki hakları ve yükümlülükleri içerir.
Protesto
Ticari senet bedelinin ödenmemesi halinde yapılan resmi işlemdir. Kambiyo senedi hamilinin haklarını korur.
R Harfi
Rehin
Borcun güvence altına alınması için borçlunun veya üçüncü kişinin malını alacaklıya teminat olarak vermesidir. Taşınır ve taşınmaz rehin olmak üzere ikiye ayrılır.
Rücu
Bir kimsenin ödediği borcun, asıl borçludan geri istenmesidir. Kefil, borcu ödedikten sonra asıl borçluya rücu edebilir.
S Harfi
Saklı Pay
Belirli mirasçıların hukuk tarafından korunan asgari miras paylarıdır. Bu paydan mahrum bırakılamazlar.
Sulh
Tarafların uyuşmazlığı mahkeme dışında çözmesidir. Mahkeme tarafından onaylanan sulh, kesin hüküm gibi sonuç doğurur.
T Harfi
Tazminat
Bir kimsenin uğradığı zarar nedeniyle talep ettiği karşılıktır. Maddi ve manevi tazminat olmak üzere iki türü vardır.
Temyiz
İstinaf mahkemesi kararının sadece hukuka uygunluk açısından Yargıtay'da denetlenmesidir. Deliller yeniden incelenmez.
U Harfi
Usul
Mahkemelerde izlenen yargılama yöntem ve kurallarının tümüdür. Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve Ceza Muhakemesi Kanunu usul kurallarını düzenler.
Uzlaştırma
Tarafların uyuşmazlığı mahkeme dışında çözmek için başvurdukları alternatif çözüm yöntemidir. Uzlaştırıcı tarafsız üçüncü kişidir.
V Harfi
Vekalet
Bir kimsenin başka bir kimseye hukuki işlem yapma yetkisi vermesidir. Avukatlık da bir vekalet türüdür.
Velayet
Anne ve babanın küçük çocukları üzerindeki hak ve yetkilerinin tümüdür. Boşanma durumunda mahkeme tarafından belirlenir.
W Harfi
Workmen Compensation
İşçi tazminatı anlamında kullanılan uluslararası terimdir. İş kazası ve meslek hastalıklarında işçilere ödenen tazminatları ifade eder.
Y Harfi
Yargı
Devletin uyuşmazlıkları çözme ve adalet dağıtma yetkisidir. Adli yargı, idari yargı ve anayasa yargısı olmak üzere üçe ayrılır.
Yasal Faiz
Kanunun belirlediği faiz oranıdır. Temerrüt faizi olarak da uygulanır. Merkez Bankası tarafından belirlenen oranlara göre hesaplanır.
Yeminli Mali Müşavir
Muhasebe ve mali konularda mahkemelere bilirkişi raporu hazırlayan yetkili meslek mensubudur. Özellikle ticari uyuşmazlıklarda görev alır.
Z Harfi
Zamanaşımı
Belirli sürenin geçmesiyle bir hakkın kullanılamaz hale gelmesidir. Her hak türü için farklı süreler belirlenmiştir.
Zarar
Bir kimsenin hukuka aykırı fiil sonucu uğradığı maddi veya manevi kayıptır. Fiili zarar ve yoksun kalınan kazanç olmak üzere ikiye ayrılır.
Zilyetlik
Bir eşyaya fiilen sahip olma ve onu kontrol etme durumudur. Malik olmadan da zilyetlik mümkündür.
Ü Harfi
Üçüncü Kişi
Bir hukuki ilişkinin tarafı olmayan, ancak bu ilişkiden etkilenebilecek kişidir. Özellikle sigorta hukukunda önemli bir kavramdır.
İ Harfi
İbraname
Bir borcun veya hakkın tamamen veya kısmen ortadan kaldırıldığına dair düzenlenmiş yazılı belgedir. Özellikle iş hukukunda dikkatli olunmalıdır.
İhtiyati Tedbir
Dava devam ederken hakkın korunması için mahkeme tarafından verilen geçici koruma kararıdır. Örneğin malların satışının engellenmesi.
İstinaf
İlk derece mahkemesi kararının hem maddi hem hukuki açıdan Bölge Adliye Mahkemesi'nde yeniden incelenmesidir.
Ş Harfi
Şahitlik
Mahkemede bir olayı bizzat görmüş, duymuş kişinin tanıklık etmesidir. Şahit, gördüklerini doğru şekilde anlatmakla yükümlüdür.
Şartlı Hüküm
Mahkumun belirli şartlara uyması koşuluyla cezasının ertelenmesidir. Denetim süresi boyunca suç işlenmezse, ceza infaz edilmiş sayılır.
Şirket
İki veya daha fazla kişinin ortak bir amaç için kurduğu ticari kuruluştur. Kollektif, komandit, limited, anonim şirket türleri vardır.
Aradığınız Terimi Bulamadınız mı?
Hukuki terimlerin doğru anlaşılması önemlidir. Belirsizliğe mahal vermemek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.